अमेरिकी अध्ययनले डिप्रेसन र चिन्ता बारेको बुझाइ परिवर्तन गर्‍यो

अमेरिका स्थित नेशनल इन्स्टिच्युट अफ मेंटल हेल्थ (एनआईएमएच) का वैज्ञानिकहरूले डिप्रेसन (उदासी रोग) र चिन्ता (एंग्जायटी) केवल तनाव वा भावनात्मक अनुभवका कारण मात्र नभई मस्तिष्क भित्रको सिग्नल प्रसारणमा हुने असन्तुलन सँग गहिरो रूपमा जोडिएको तथ्य पत्ता लगाएका छन्।

नेचर न्युरोसाइन्स मा प्रकाशित यस अध्ययनलाई हाल सम्मको सबै भन्दा सटीक ‘न्युरो बायोलोजिकल मोडेल अफ डिप्रेसन’ मानिएको छ। डा. लॉरा मरे र डा. जेम्स क्रान्डलको नेतृत्वमा गरिएको अनुसन्धानमा १८ देखि ६५ वर्ष उमेर समूहका ३२० जनामा उच्च रिजोल्युसन एफएमआरआई र न्युरोक्यामिकल स्क्यानिङ गरिएको थियो।

अध्ययनले दीर्घकालीन डिप्रेसन वा चिन्ता भएका व्यक्तिहरूमा प्रीफ्रन्टल कोर्टेक्स र अमिग्डाला बीचको सिग्नल प्रसारण कमजोर पाइयो। भावनात्मक नियन्त्रण र निर्णय प्रक्रियामा जिम्मेवारी हुने यी भाग बीचको संचार असन्तुलित भएकाले गहिरो न्युरल गडबडी देखिएको अनुसन्धान कर्ताहरूको भनाइ छ।

विशेष गरी जीएबीए र ग्लुटामेट जस्ता न्युरोट्रान्समिटरको स्तर असमान पाइएको छ। यसले मानसिक स्वास्थ्य समस्या केवल मुड परिवर्तन वा सोच्ने तरिका सँग सीमित नभई मस्तिष्कको ‘सिग्नलिङ बायोलोजी’ बिग्रँदा उत्पन्न हुने गम्भीर अवस्था भएको पुष्टि गर्छ।

नयाँ किसिमका उपचार तर्फ संकेत

एनआईएमएचको रिपोर्टका अनुसार यस खोजले मस्तिष्कको रासायनिक संरचनालाई लक्षित गर्ने नयाँ उपचार विधिको बाटो खोलिदिएको छ। परम्परागत एन्टिडिप्रेसन्टको सट्टा न्युरोमोड्युलेसन थेरापी प्रभावकारी हुन सक्ने अनुमान गरिएको छ। यसमा मस्तिष्कको सिग्नल नेटवर्कलाई पुनःसन्तुलनमा ल्याउने प्रविधि प्रयोग गरिन्छ। टीएमएस (ट्रान्सक्रेनियल म्याग्नेटिक स्टिम्युलेसन) र डीबीएस (डीप ब्रेन स्टिम्युलेसन) सम्भावित भविष्यका उपायका रूपमा हेरिएको छ।

नयाँ टीएमएस प्रविधिलाई अमेरिकामा ट्रायल अनुमति

अमेरिकी फुड एन्ड ड्रग एडमिनिस्ट्रेसन (एफडीए) ले टीएमएसको नयाँ वेभ गाइड प्रविधिलाई पाइलट ट्रायलका लागि अनुमति दिएको छ। यो प्रविधिले मस्तिष्कका प्रभावित क्षेत्रलाई अझै सटीक रूपमा लक्ष्य गर्न सक्छ। ट्रायलमा वैज्ञानिकहरू टीएमएसलाई यस प्रकार समायोजन गर्नेछन् कि यसले अमिग्डाला प्रीफ्रन्टल कनेक्टिभिटीलाई बलियो बनाओस्। भावनात्मक नियन्त्रण र निर्णय प्रक्रियामा कमजोरी ल्याउने सिग्नलहरूलाई सुधार्ने लक्ष्य सहित यो प्रविधि डिजाइन गरिएको हो।

विशेषज्ञहरूका अनुसार यो पहल लक्षित सिग्नल थेरापी तर्फको महत्वपूर्ण प्रारम्भिक कदम हो, किनकि पहिलो पटक कुनै प्रविधि यति सटीक रूपमा विशेष मस्तिष्क नेटवर्क सुधार्नका लागि विकास गरिएको छ।