गर्मीले बढाउँदै छ उमेर बढ्ने गति

विश्व भर बढ्दो तापक्रमले अब उमेरमा पनि असर पारि रहेको देखिएको छ । हालैको एक अनुसन्धान अनुसार लामो समय सम्म हीटवेभ (अत्यधिक गर्मी वा तातो हावा) को सम्पर्कमा रहँदा मानिसको उमेर बढ्ने प्रक्रिया तीव्र हुन सक्छ। अर्थात् गर्मीका लहर (हीटवेभ) मा बारम्बार पर्ने मानिस छिट्टै वृद्ध हुन्छन्।

हङकङ विश्वविद्यालयकी सहायक प्राध्यापक कुई गुओको नेतृत्वमा वैज्ञानिकहरूले ताइवानका करिब २४,९२२ वयस्कको १५ वर्ष (सन् २००८ देखि २०२२) सम्मको स्वास्थ्य तथ्याङ्कको विश्लेषण गरेका थिए। सहभागीहरू मध्ये धेरै जसो सहरमा बस्ने, शिक्षित र स्वस्थ जीवन शैली अपनाउनेहरू थिए।

अनुसन्धानकर्ता हरूले पत्ता लगाए अनुसार, लगातार २–४ दिन सम्म चल्ने हीट वेभमा बारम्बार परेको अवस्थामा मानिसको जैविक उमेर (शरीरको वास्तविक उमेर) सामान्य भन्दा छिटो बढ्छ।औसतमा दुई वर्ष सम्मको लगातार गर्मीको सम्पर्कमा बस्दा व्यक्तिको जैविक उमेर औसत करिब ८ देखि  १२ दिन सम्म बढछ ।

प्रा. गुओले भनिन, ‘यो संख्या सानो जस्तो देखिए पनि समय सँगै यसको प्रभाव गम्भीर हुन सक्छ। गर्मीका लहरहरू दशकौँ देखि आइ रहेका छन्, त्यसैले यसको दीर्घकालीन असर अझ बढी हुन्छ।’

यो अध्ययन नेचर क्लाइमेट चेन्ज पत्रिकामा प्रकाशित भएको हो। नेचर क्लाइमेट चेन्जमा प्रकाशित यो अध्ययन पढ्नको लागि यहाँ क्लिक गर्नुस्।

अनुसन्धानमा थपिएको छ कि सबै मानिसहरू समान रूपमा प्रभावित हुँदैनन । वृद्धहरू वा पटक पटक तातो हावाको सम्पर्कमा आउने मानिसहरू, युवाहरूको तुलनामा छिट्टै वृद्ध हुने देखिन्छ। त्यस्तै, एयर कन्डीसनर (एसी) बिना बस्ने वा खुला आकाश मुनि काम गर्नेहरूले अझ बढी छिटो उमेर बढ्ने जोखिम व्यहोर्नु पर्छ।

अनुसन्धानले देखायो कि जति धेरै परिवारमा एयर कन्डिसनर (एसी) हुन्छ, त्यति गर्मीको असर घट्छ । अध्ययन अवधिमा हरेक वर्ष १०% ले हीट वेभको स्वास्थ्य असर घट्दै गएको देखियो, जसको एउटा कारण बढ्दो एसीको पहुँच मानिएको छ।

अनुसन्धान कर्ताहरूले निष्कर्ष निकालेका छन् कि गर्मीको लहर स्वास्थ्यका लागि केवल तत्कालीन समस्या मात्र होइन, दीर्घकालीन रूपमा उमेर बढाउने कारण पनि बन्न सक्छ। त्यसैले, विशेष गरी वृद्ध, बाहिर काम गर्नेहरू र एसी नभएका परिवारहरूलाई बढी सचेत हुन आवश्यक छ।

कुन समूह बढी प्रभावित?

• हातले काम गर्ने (म्यानुअल वर्कर) हरू, अफिसमा काम गर्नेहरूको तुलनामा बढी प्रभावित भए।
• गाउँमा बस्ने मानिस शहरमा बस्नेको तुलनामा छिट्टै वृद्ध हुने देखिए।एसी कम भएका घरपरिवार मा बस्नेहरूमा असर झन् बढी थियो।