न्यूरोडिजेनेरेटिभ समस्यामा मस्तिष्क भित्र नयाँ इन्जाइमको पहिचान, उपचारका नयाँ सम्भावना

इजरायली र युरोपेली वैज्ञानिकहरूले मस्तिष्कमा यस अघि अज्ञात रहेको एउटा आणविक संयन्त्र पत्ता लगाएका छन्, जसले उमेर बढ्दै जाँदा र विभिन्न न्यूरोलोजिकल रोगमा किन निद्राको गडबडी, मूड परिवर्तन र सोच्ने सम्झने क्षमतामा कमी देखिन्छ भन्ने कुरा स्पष्ट पार्न मद्दत गर्छ। यस संयन्त्र मार्फत यस्ता समस्यालाई कसरी सुधार गर्न सकिन्छ भन्ने दिशामा पनि नयाँ सम्भावना खुलेको छ।

यो अध्ययन प्रतिष्ठित वैज्ञानिक जर्नल नेचर कम्युनिकेशन्स मा प्रकाशित भएको छ जसलाई 👉 यहाँ क्लिक गरेर पढ्न सकिन्छ ।

अनुसन्धानकर्ताहरूले उमेरसँग सम्बन्धित एक इन्जाइमलाई मस्तिष्क भित्र सक्रिय मेटाबोलिक ‘स्विच’ का रूपमा पहिचान गरेका छन्। यसलाई पहिले उमेर बढ्ने प्रक्रियाको निष्क्रिय सूचक मात्र मानिँदै आएको थियो।

अध्ययन ट्रिप्टोफ्यान नामक आवश्यक एमिनो एसिडमा केन्द्रित छ, जसलाई सामान्यतया सेरोटोनिन र मेलाटोनिनको पूर्वतत्वका रूपमा निद्रासँग जोडेर बुझिन्छ।

तर वैज्ञानिकहरूका अनुसार यो दृष्टिकोण अपूरो छ। ट्रिप्टोफ्यानले अर्को मेटाबोलिक मार्गलाई पनि सक्रिय बनाउँछ, जसबाट कोशिकाले ऊर्जा उत्पादन गर्छ। यी दुई मार्ग बीचको सन्तुलन मस्तिष्क स्वास्थ्यका लागि अत्यन्त आवश्यक हुन्छ।

विगतका अध्ययनहरूले उमेर बढ्दै जाँदा, साथै न्यूरोडिजेनेरेटिभ र मानसिक रोगहरूमा यो सन्तुलन बिग्रने देखाएका छन्। यसको असर मूड, सिकाइ क्षमता र निद्रामा नकारात्मक रूपमा पर्छ। तर यस असन्तुलनको ठोस कारण अहिले सम्म स्पष्ट थिएन।

अनुसन्धान टोलीकी प्रमुख प्रोफेसर डेबरा टोइबरले भनिन्, ‘यो असन्तुलन पटक पटक देखिँदै आएको छ, तर यसको पछाडिको संयन्त्र रहस्य मै थियो।’